Kĩ thuật trồng lan Đai châu (Ngọc điểm hoặc nghinh xuân)

Lan Ngọc điểm hay còn được gọi là Đai Châu hoặc Nghinh Xuân là một loại Lan rừng có nhiều ở Việt Nam phân bố ở các vùng cao nguyên Nam Trung Bộ, đặc biệt các vùng giáp biên giới Lào và Campuchia ở cao độ thấp nhưng ở vùng nóng Lan Ngọc Điểm xuất hiện nhiều hơn cả.

Qua thông tin ở trên giúp ta có một ý niệm rằng “Lan Ngọc điểm là một loại Lan rừng nhưng rất thích nghi với điều kiện khí hậu thành phố.

Clip tham KHảo cách trồng của lan rừng Thủy kai (dành cho khu vườn có độ ẩm cao):

Đây là cách trồng tiếp theo dành cho các khu vườn có độ ẩm thấp:

Nếu Cattleya Labiatavar, Percivaliana được gọi là Lan của Giáng sinh (Christmasorchid) thì Đai châu  có thể nói là Lan của tết cổ truyền dân tộc, mùa hoa nở luôn luôn vào tháng 12 âm lịch, trừ những năm nhuận nó nở sớm hơn. Đây là loại Lan có mùi thơm thoang thoảng vì thế rất có ý nghĩa, nếu trong giờ giao thừa bên bàn thờ có vài chậu Lan Ngọc điểm tỏa hương tưởng nhớ người quá cố. Lan Ngọc điểm có thể nói là một loại Lan quốc hồn, quốc túy của Việt Nam. (Vì nở vào mùa xuân nên nó có tên gọi là Nghinh xuân, nghĩa là đón xuân).

Lan Đai châu được gọi dưới nhiều tên khác nhau: Ngọc điểm, Nghinh xuân, Lan Lưỡi Bò, Lan Me, Đai Châu. Cây thuộc nhóm đơn thân không giả hành tăng trưởng theo chiều đứng, rất nhiều rễ trên không mọc thẳng từ thân. Hạt Đai châu nảy mầm trong điều kiện tự nhiên rất mạnh.

1- Nhiệt độ, độ ẩm, mùa nghỉ của đai châu

Đai châu là loại Lan chịu nóng, nhiệt độ thích hợp cho Lan từ 26 - 30oC. Nó được bán khắp nơi tại các nhà vườn và các cửa hàng Phong Lan, lan rừng Thủy kai cũng từng được rất nhiều khách săn hỏi và luôn hết hàng trong những dịp giáp Tết. Lan rừng Đai châu được khai thác từ các vùng Đông Nam bộ và miền cao nguyên Nam Trung Bộ, với cao độ trung bình <600m, như các vùng Nha Trang, Bình Thuận. Ngoài ra còn có một số loài Ngọc điểm màu đỏ, màu trắng, màu gạch tôm, màu blue, mầu hồng, được chúng tôi nhập từ Thái Lan (Còn gọi là châu Thái).

Hoa đai châu Thái đang nở

Đây là cây Lan chịu hạn khá tốt, nhưng nó thích ẩm, ẩm độ càng cao, rễ càng mọc nhanh và phát triển rất tốt, ẩm độ lý tưởng 40 – 70%. Tuy nhiên phải nhớ nó là loại Lan độc trụ (đơn thân) vì thế giá thể phải thật thoáng. Rất đơn giản chỉ buộc chặt cây Lan vào một cây tựa đặt vào chậu khoảng 3 đến 5 cục than gỗ thật to là đủ (Các bạn có thể dùng giá thể khác như sơ dừa, vỏ thông... để thay cho than củi nếu không có)

Hoặc nếu không có than có thể đặt vào nơi có độ ẩm cao. Cây có thể trồng rất tốt trên các loại giỏ bằng gỗ hay các thân cây sống hoặc chết. chính do cấu tạo giá thể thoáng nên ta có thể tưới nước 2 lần/ngày vào mùa mưa 3 lần/ngày vào mùa khô, mùa nghỉ của Lan chỉ tưới nước 1lần/ngày cho cây đủ sống. Mùa nghỉ thực tế của cây Lan Ngọc điểm nên bắt đầu sau khi cây tàn hoa và kéo dài cho đến khi rễ mới xuất hiện lúc mùa mưa bắt đầu.

2. Ánh sáng và lý do vì sao đai châu ra hoa vào dịp Tết ?

Đai châu là loại Lan ưa sáng khoảng 60%, ánh sáng trực tiếp dễ làm cây bị bỏng lá, cường độ ánh sáng thay đổi từ 15.000 - 20.000 1m/m2. Tuy nhiên, nếu cây Lan được trồng trong điều kiện quá rợp, cây tăng trưởng chậm và yếu ớt, bộ rễ phát triển kém, cây khó ra hoa. Nhưng sự ra hoa của Lan Ngọc điểm không phải do ánh sáng nhiều hay ít, nắng hay rợp, tất cả là do thời gian chiếu của ánh sáng trong ngày. Vì thế cây Lan Ngọc điểm chỉ nở hoa vào dịp tết âm lịch, tức vào thời điểm trong năm có ngày ngắn đêm dài.

3. Nhu cầu dinh dưỡng

Việc sử dụng phân bón cho Lan Ngọc điểm gần giống như Vanda, tuy nhiên Lan Ngọc điểm có mùa nghỉ 3 tháng từ đầu tháng 2 đến cuối tháng 4 trong suốt 3 tháng cây nghỉ, ta chỉ tưới nước 1lần/ngày và hoàn toàn không cung cấp dưỡng liệu cho cây vào tháng 12. Khi cây chớm nụ hoa ta thay phân 30-10-10 bằng phân 6-30-30, 10-20-20 và một tuần lễ trước khi ra hoa nở cho đến khi hoa tàn ta lại thay phân có tỷ lệ Kali cao để tạo cho cây có sức chống đỡ trong mùa nghỉ.

Hoa đai châu rừng

Cây đai châu lá xếp "rụt rịt" rất đẹp

4. Thay chậu/ giá thể và nhân giống

Việc thay chậu và nhân giống cấu tạo giá thể của Đai châu tương tự như các loại thuộc giống Vanda, vì Lan Ngọc điểm có mùa nghỉ nên việc thay chậu tiến hành vào đầu mùa mưa. Nếu thay chậu trái mùa cây vẫn sống, nhưng thế nào cũng bị ảnh hưởng ít nhiều đến sự sinh trưởng và phát triển của cây.

Mời bạn ghé thăm cơ sở lan rừng Thủy kai tại Hà Nội (Phiên ngày 31-12-2019) tại địa chỉ số 12 ngõ 54 Lê Quang Đạo, Phú Đô, Nam Từ Liêm. Hoặc gọi đặt hàng số: 0866189566

5. Sâu bệnh và các vấn đề khác

Cây Lan Ngọc điểm là loài bản xứ vì thế khả năng chống chịu của nó rất cao, nó có khả năng chống lại hầu hết các loài sâu bệnh. Tuy nhiên nếu bị ruồi, sâu hay các con côn trùng chích thì bạn hãy tham khảo cách chữa trị bằng việc dùng các thuốc có tác dụng tương ứng với bệnh (có rất nhiều hướng dẫn trên Internet)

 Nếu một cây Lan mới được mang từ rừng về được trồng ở nơi có nhiều ánh sáng trực tiếp sẽ làm cho cây bị bỏng lá và đây là ngõ xâm nhập của một số loài nấm và virus điều này lắm khi cũng làm cho cây chết.

Nông Triệu Thủy - sưu tầm từ Internet có chỉnh sửa và bổ sung

>