Cách trồng lan hạc đính - hạc đỉnh Phaius

Trồng Hạc đỉnh để bán hoa cắt cành phải được trồng với 2 phần tro trấu, 1 phần đất mùn cộng thêm một ít phân bò khô, cây sẽ rất tốt, ra phát hoa to, hoa đẹp.

Ở Việt Nam có 3 loài lan Hạc Đỉnh, chúng đều là địa lan, Tên Phaius do từ Grec “Phaios” là nâu, màu nâu là màu của hoa lan hạc đỉnh Phaius. Trên thế giới có hơn 30 loài, phân bố rộng từ Đông-Phi đến Đông-Nam-Á nhiệt đới, nhưng chỉ có giống Hạc đỉnh nâu Phaius Tankervilliae là có hoa đẹp và cách trồng lan hạc đỉnh này tương đối dễ.

Cây thuộc loại địa lan đa thân, mọc ở đất, củ giả hành lớn, bao bọc bởi nhiều lá bẹ, phiến lá hình giáo nhọn, dài, có nhiều gân nổi rõ. Phát hoa mọc thẳng đứng, cao mang từ 10 đến 20 hoa to, lá bắc trên phát hoa, rụng trước khi hoa nở. Hoa to cỡ 10 cm. Đài và cánh hình thuôn dài, nhọn xòe rộng, mặt trên màu nâu, mặt ngoài màu xám trắng, môi dạng loa, thùy bên cánh môi cuộn lấy cột nhụy, mặt trong có màu nâu đỏ, mặt ngoài vàng nhạt, đỉnh màu vàng tươi, hơi răn reo. Cựa dài cong ra phía trước, có hương thơm rất dễ chịu.

Cây mọc nhiều nơi vùng đất ẩm ướt ở miền Bắc và miền trung Huế, Đà Lạt – Lâm Đồng. Có hoa đẹp, sai hoa, nở dần nên lâu tàn, rất được ưa chuộng nuôi trồng làm cảnh. Ở TP. Hồ Chí Minh trồng lan Hạc đỉnh cũng sống mạnh. Trồng trong chậu với tro trấu trộn đều với phân chuồng đã hoại với dớn mịn cho dễ thoát nước. Cây rất tốt, nhưng ra hoa sau Tết.

Dù rằng Hạc đỉnh rất bền, chơi được từ 1 – 2 tháng, hoa đẹp và có mùi thơm, nhưng khuyết điểm của loại này là nếu va chạm cành hoa dù nhẹ, cũng gây phản ứng sinh hóa, tạo ra những vết sẹo màu đen rất xấu. Phải cẩn thận khi di chuyển lúc cây lan Hạc đỉnh đang có hoa. Muốn ngừa khuyết điểm trên, nếu cây lan Hạc đỉnh trồng ở nơi xa trên vài trăm cây số, phải di chuyển Hạc đỉnh đến nơi trưng bày từ khi phát hoa còn rất ngắn (0,5m). Hai tháng sau khi nuôi dưỡng trở lại, những vết sẹo màu đen sẽ hết hẳn, cây sẽ trổ hoa rất đẹp, không khác gì cây bình thường. Cho nên muốn có chậu hoa Hạc đỉnh thật đẹp, phải mua cây từ Đà lạt trước Tết 1 – 2 tháng về trồng để cành hoa không có vết đen, để trang trí làm cảnh, chưng chơi trong suốt mùa Xuân.

Hạc đỉnh vàng cũng là cây lan đất, có nhiều giả hành to xếp sát vào nhau. Lá lớn dài màu xanh đậm, hình giáo. Gốc có bẹ bao bọc lấy thân cây. Phát hoa to cao, có lá bốc nhỏ, hoa lớn màu vàng nhạt. Đài và cánh đều trải rộng, dạng hình thuôn nhọn. Môi to có 3 thùy. Hai thùy bên ôm lấy cột nhụy, thùy giữa mềm, răn reo, có vết vàng đậm hay nâu rất đẹp.



Cây có hoa màu sắc sặc sỡ, lại lâu tàn và có mùi thơm, nên rất được ưa thích trồng trong chậu lớn. Hoa nở vào mùa Xuân hay đầu mùa hè rất đẹp dùng để trang trí làm cảnh. Cây cũng rất dễ trồng, ít bị sâu bệnh. Ở TP. Hồ Chí Minh trồng cũng có kết quả, nhưng ra hoa trễ.

Cách trồng lan hạc đỉnh

Cây lan Hạc đỉnh đặc biệt có thể nhân giống bằng phát hoa. Khi hoa tàn, cắt phát hoa rồi nhúng vào kích thích tố ra rễ, ra chồi như Atonic, sau đó đặt nằm ngang trên mặt đất ẩm, cây con sẽ mọc ra từ các đốt như cây tre. Khi cây lan con ra nhiều rễ với 2 – 3 lá thì tách ra trồng từng cây khá dể dàng. Cây con sẽ ra hoa sau 4 năm.

Trồng Hạc đỉnh để bán hoa cắt cành phải được trồng với 2 phần tro trấu, 1 phần đất mùn cộng thêm một ít phân bò khô, cây sẽ rất tốt, ra phát hoa to, hoa  đẹp. Cây Hạc đỉnh là lan rừng nên có mùa nghỉ. Sau khi hoa tàn nên giảm tưới nước, tưới phân để cho cây nghỉ khoảng 1 – 2 tháng. Chừng nào thấy cây khô héo mới tưới lại dể dưỡng cây tiếp tục sống.

( Nông Triệu Thủy sưu tầm và biên soạn )

>